De waarheid over gekweekte zalm

Het is slecht gesteld met de zalmkwekerijen over de hele wereld. Economisch gezien gaat alles weliswaar bijzonder voor de wind. Sinds de jaren 70 is de productie alleen maar toegenomen. Maar met een snelheid die zowel milieu als mens niet ten goede komt.

Het grootste probleem met de zalmkwekerijen is dat deze in open wateren gehouden worden. Elke voedingsproductie, op land of in de zee, kampt met bacteriën of parasieten die de productie in meer of mindere mate ernstig kunnen bedreigen. Men zoekt zijn heil in chemische bestrijdingsmiddelen. Maar dien dezelfde hoeveelheid toe voor een langere periode en de parasiet wordt resistenter. De enige oplossing is dan een grotere hoeveelheid toedienen. Maar dit is een dalende spiraal die des te langer des te minder kan aangehouden worden.

De grootste bedreiging voor de kwekerijen is de zalmluis. Miniscuul klein, maar veroorzaker van gigantische gevolgen. Het zet zich vast op het vel van de zalm en voedt zich zo met vel en visvlees. Kwekerijen bijten hun tanden stuk om deze parasiet onder controle te houden. Maar het resulteert alleen maar in een toenemend gebruik van pesticiden en andere chemische middelen. En omdat dit allemaal in open zee gebeurt, komen al deze middelen vrij in open wateren. Een manifest gevolg voor de ecosystemen in alle oceanen. Want zalmkwekerijen zijn te vinden van Chile tot Noorwegen. Uiteraard komen al deze pesticiden in het visvlees terecht, van zowel gekweekte als wild gevangen vis.

Mechanische bestrijdingsmiddelen zoals hydro-douches (jawel, zoals je ziet in een carwash), doen dan weer serieuze vragen rijzen omtrent het welzijn van de gekweekte zalmen.

Men dacht een goed alternatief gevonden te hebben door lipvissen in te zetten, een natuurlijke vijand van de zalmluis. Pilootprojecten volgen zichzelf in snel tempo op, maar ook dit biedt geen duurzame oplossing. Want zou elk kwekerij dit systeem toepassen, zouden de lipvissen in het wild volledig verdwijnen. En ze kweken in aantallen die nodig zijn voor de kwekerijen duurt verschillende jaren.

Een ander probleem dat meer en meer op de voorgrond treedt, is het feit dat zalmen worden gekweekt met visvoer of visolie. Deze worden dan weer vaak geproduceerd met vis gehaald uit de zee zoals ansjovis, haring en sardienen. Wat opnieuw een uitputting van natuurlijke visbestanden betekent.

Okee, zal je denken, dan koop ik alleen nog maar duurzaam gevangen vis. Maar daarmee doe je jezelf ook niet bepaald een plezier. Enerzijds omdat pesticiden en wereldwijde vervuiling van de oceanen de vis uit open zee niet veel gezonder maakt. En anderzijds omdat het vaak onbegonnen werk is om keurmerken op verpakkingen juist te interpreteren. En dan hebben we het probleem van de zware overbevissing nog niet aangehaald. Daarom is zogenaamde visverwarring een steeds vaker voorkomend begrip geworden.

Maar er zijn alternatieven. Er wordt aangeraden om tweemaal per week vis te eten. En dit omwille van de essentiële voedingsstoffen die vette vis zoals zalm bevatten: de Omega-3 vetzuren. Maar er zijn ook plantaardige bronnen van visvetzuren! Daarmee krijgt je lichaam ook wat het nodig heeft maar met een dikke merci van al wat leeft in de oceaan!